xref: /btstack/3rd-party/lc3-google/src/ltpf.c (revision 9a19cd786042b1fc78813d984efdd045e84593df)
1*9a19cd78SMatthias Ringwald /******************************************************************************
2*9a19cd78SMatthias Ringwald  *
3*9a19cd78SMatthias Ringwald  *  Copyright 2021 Google, Inc.
4*9a19cd78SMatthias Ringwald  *
5*9a19cd78SMatthias Ringwald  *  Licensed under the Apache License, Version 2.0 (the "License");
6*9a19cd78SMatthias Ringwald  *  you may not use this file except in compliance with the License.
7*9a19cd78SMatthias Ringwald  *  You may obtain a copy of the License at:
8*9a19cd78SMatthias Ringwald  *
9*9a19cd78SMatthias Ringwald  *  http://www.apache.org/licenses/LICENSE-2.0
10*9a19cd78SMatthias Ringwald  *
11*9a19cd78SMatthias Ringwald  *  Unless required by applicable law or agreed to in writing, software
12*9a19cd78SMatthias Ringwald  *  distributed under the License is distributed on an "AS IS" BASIS,
13*9a19cd78SMatthias Ringwald  *  WITHOUT WARRANTIES OR CONDITIONS OF ANY KIND, either express or implied.
14*9a19cd78SMatthias Ringwald  *  See the License for the specific language governing permissions and
15*9a19cd78SMatthias Ringwald  *  limitations under the License.
16*9a19cd78SMatthias Ringwald  *
17*9a19cd78SMatthias Ringwald  ******************************************************************************/
18*9a19cd78SMatthias Ringwald 
19*9a19cd78SMatthias Ringwald #include "ltpf.h"
20*9a19cd78SMatthias Ringwald #include "tables.h"
21*9a19cd78SMatthias Ringwald 
22*9a19cd78SMatthias Ringwald 
23*9a19cd78SMatthias Ringwald /* ----------------------------------------------------------------------------
24*9a19cd78SMatthias Ringwald  *  Resampling
25*9a19cd78SMatthias Ringwald  * -------------------------------------------------------------------------- */
26*9a19cd78SMatthias Ringwald 
27*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
28*9a19cd78SMatthias Ringwald  * Resample to 12.8 KHz (cf. 3.3.9.3-4) Template
29*9a19cd78SMatthias Ringwald  * sr              Samplerate source of the frame
30*9a19cd78SMatthias Ringwald  * hp50            State of the High-Pass 50 Hz filter
31*9a19cd78SMatthias Ringwald  * x               [-d..-1] Previous, [0..ns-1] Current samples
32*9a19cd78SMatthias Ringwald  * y, n            [0..n-1] Output `n` processed samples
33*9a19cd78SMatthias Ringwald  *
34*9a19cd78SMatthias Ringwald  * The number of previous samples `d` accessed on `x` is :
35*9a19cd78SMatthias Ringwald  *   d: { 10, 20, 30, 40, 60 } - 1 for samplerates from 8KHz to 48KHz
36*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
37*9a19cd78SMatthias Ringwald static inline void resample_12k8_template(const enum lc3_srate sr,
38*9a19cd78SMatthias Ringwald     struct lc3_ltpf_hp50_state *hp50, const float *x, float *y, int n)
39*9a19cd78SMatthias Ringwald {
40*9a19cd78SMatthias Ringwald     /* --- Parameters  ---
41*9a19cd78SMatthias Ringwald      * p: Resampling factor, from 4 to 24
42*9a19cd78SMatthias Ringwald      * w: Half width of polyphase filter
43*9a19cd78SMatthias Ringwald      *
44*9a19cd78SMatthias Ringwald      * bn, an: High-Pass Biquad coefficients,
45*9a19cd78SMatthias Ringwald      * with `bn` support of rescaling resampling factor.
46*9a19cd78SMatthias Ringwald      * Note that it's an High-Pass filter, so we have `b0 = b2`,
47*9a19cd78SMatthias Ringwald      * in the following steps we use `b0` as `b2`. */
48*9a19cd78SMatthias Ringwald 
49*9a19cd78SMatthias Ringwald     const int p = 192 / LC3_SRATE_KHZ(sr);
50*9a19cd78SMatthias Ringwald     const int w = 5 * LC3_SRATE_KHZ(sr) / 8;
51*9a19cd78SMatthias Ringwald 
52*9a19cd78SMatthias Ringwald     const int b_scale = p >> (sr == LC3_SRATE_8K);
53*9a19cd78SMatthias Ringwald     const float a1 = -1.965293373, b1 = -1.965589417 * b_scale;
54*9a19cd78SMatthias Ringwald     const float a2 =  0.965885461, b2 =  0.982794708 * b_scale;
55*9a19cd78SMatthias Ringwald 
56*9a19cd78SMatthias Ringwald     /* --- Resampling ---
57*9a19cd78SMatthias Ringwald      * The value `15*8 * n` is divisible by all resampling factors `p`,
58*9a19cd78SMatthias Ringwald      * integer and fractionnal position can be determined at compilation
59*9a19cd78SMatthias Ringwald      * time while unrolling the loops by 8 samples.
60*9a19cd78SMatthias Ringwald      * The biquad filter implementation chosen in the `Direct Form 2`. */
61*9a19cd78SMatthias Ringwald 
62*9a19cd78SMatthias Ringwald     const float *h = lc3_ltpf_h12k8 + 119;
63*9a19cd78SMatthias Ringwald     x -= w;
64*9a19cd78SMatthias Ringwald 
65*9a19cd78SMatthias Ringwald     for (int i = 0; i < n; i += 8, x += 120/p)
66*9a19cd78SMatthias Ringwald         for (int j = 0; j < 15*8; j += 15) {
67*9a19cd78SMatthias Ringwald             float un, yn;
68*9a19cd78SMatthias Ringwald             int e, f, k;
69*9a19cd78SMatthias Ringwald 
70*9a19cd78SMatthias Ringwald             e = j / p, f = j % p;
71*9a19cd78SMatthias Ringwald             for (un = 0, k = 1-w; k <= w; k++)
72*9a19cd78SMatthias Ringwald                 un += x[e+k] * h[k*p - f];
73*9a19cd78SMatthias Ringwald 
74*9a19cd78SMatthias Ringwald             yn = b2 * un + hp50->s1;
75*9a19cd78SMatthias Ringwald             hp50->s1 = b1 * un - a1 * yn + hp50->s2;
76*9a19cd78SMatthias Ringwald             hp50->s2 = b2 * un - a2 * yn;
77*9a19cd78SMatthias Ringwald             *(y++) = yn;
78*9a19cd78SMatthias Ringwald         }
79*9a19cd78SMatthias Ringwald }
80*9a19cd78SMatthias Ringwald 
81*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
82*9a19cd78SMatthias Ringwald  * LTPF Resample to 12.8 KHz implementations for each samplerates
83*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
84*9a19cd78SMatthias Ringwald 
85*9a19cd78SMatthias Ringwald static void resample_8k_12k8(
86*9a19cd78SMatthias Ringwald     struct lc3_ltpf_hp50_state *hp50, const float *x, float *y, int n)
87*9a19cd78SMatthias Ringwald {
88*9a19cd78SMatthias Ringwald     resample_12k8_template(LC3_SRATE_8K, hp50, x, y, n);
89*9a19cd78SMatthias Ringwald }
90*9a19cd78SMatthias Ringwald 
91*9a19cd78SMatthias Ringwald static void resample_16k_12k8(
92*9a19cd78SMatthias Ringwald     struct lc3_ltpf_hp50_state *hp50, const float *x, float *y, int n)
93*9a19cd78SMatthias Ringwald {
94*9a19cd78SMatthias Ringwald     resample_12k8_template(LC3_SRATE_16K, hp50, x, y, n);
95*9a19cd78SMatthias Ringwald }
96*9a19cd78SMatthias Ringwald 
97*9a19cd78SMatthias Ringwald static void resample_24k_12k8(
98*9a19cd78SMatthias Ringwald     struct lc3_ltpf_hp50_state *hp50, const float *x, float *y, int n)
99*9a19cd78SMatthias Ringwald {
100*9a19cd78SMatthias Ringwald     resample_12k8_template(LC3_SRATE_24K, hp50, x, y, n);
101*9a19cd78SMatthias Ringwald }
102*9a19cd78SMatthias Ringwald 
103*9a19cd78SMatthias Ringwald static void resample_32k_12k8(
104*9a19cd78SMatthias Ringwald     struct lc3_ltpf_hp50_state *hp50, const float *x, float *y, int n)
105*9a19cd78SMatthias Ringwald {
106*9a19cd78SMatthias Ringwald     resample_12k8_template(LC3_SRATE_32K, hp50, x, y, n);
107*9a19cd78SMatthias Ringwald }
108*9a19cd78SMatthias Ringwald 
109*9a19cd78SMatthias Ringwald static void resample_48k_12k8(
110*9a19cd78SMatthias Ringwald     struct lc3_ltpf_hp50_state *hp50, const float *x, float *y, int n)
111*9a19cd78SMatthias Ringwald {
112*9a19cd78SMatthias Ringwald     resample_12k8_template(LC3_SRATE_48K, hp50, x, y, n);
113*9a19cd78SMatthias Ringwald }
114*9a19cd78SMatthias Ringwald 
115*9a19cd78SMatthias Ringwald static void (* const resample_12k8[])
116*9a19cd78SMatthias Ringwald     (struct lc3_ltpf_hp50_state *, const float *, float *, int ) =
117*9a19cd78SMatthias Ringwald {
118*9a19cd78SMatthias Ringwald     [LC3_SRATE_8K ] = resample_8k_12k8,
119*9a19cd78SMatthias Ringwald     [LC3_SRATE_16K] = resample_16k_12k8,
120*9a19cd78SMatthias Ringwald     [LC3_SRATE_24K] = resample_24k_12k8,
121*9a19cd78SMatthias Ringwald     [LC3_SRATE_32K] = resample_32k_12k8,
122*9a19cd78SMatthias Ringwald     [LC3_SRATE_48K] = resample_48k_12k8,
123*9a19cd78SMatthias Ringwald };
124*9a19cd78SMatthias Ringwald 
125*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
126*9a19cd78SMatthias Ringwald  * Resample to 6.4 KHz (cf. 3.3.9.3-4)
127*9a19cd78SMatthias Ringwald  * x               [-3..-1] Previous, [0..n-1] Current samples
128*9a19cd78SMatthias Ringwald  * y, n            [0..n-1] Output `n` processed samples
129*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
130*9a19cd78SMatthias Ringwald static void resample_6k4(const float *x, float *y, int n)
131*9a19cd78SMatthias Ringwald {
132*9a19cd78SMatthias Ringwald     static const float h[] = { 0.2819382921, 0.2353512128, 0.1236796411 };
133*9a19cd78SMatthias Ringwald     float xn2 = x[-3], xn1 = x[-2], x0 = x[-1], x1, x2;
134*9a19cd78SMatthias Ringwald 
135*9a19cd78SMatthias Ringwald     for (const float *ye = y + n; y < ye; xn2 = x0, xn1 = x1, x0 = x2) {
136*9a19cd78SMatthias Ringwald         x1 = *(x++); x2 = *(x++);
137*9a19cd78SMatthias Ringwald 
138*9a19cd78SMatthias Ringwald         *(y++) = x0 * h[0] + (xn1 + x1) * h[1] + (xn2 + x2) * h[2];
139*9a19cd78SMatthias Ringwald     }
140*9a19cd78SMatthias Ringwald }
141*9a19cd78SMatthias Ringwald 
142*9a19cd78SMatthias Ringwald 
143*9a19cd78SMatthias Ringwald /* ----------------------------------------------------------------------------
144*9a19cd78SMatthias Ringwald  *  Analysis
145*9a19cd78SMatthias Ringwald  * -------------------------------------------------------------------------- */
146*9a19cd78SMatthias Ringwald 
147*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
148*9a19cd78SMatthias Ringwald  * Return dot product of 2 vectors
149*9a19cd78SMatthias Ringwald  * a, b, n         The 2 vectors of size `n`
150*9a19cd78SMatthias Ringwald  * return          sum( a[i] * b[i] ), i = [0..n-1]
151*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
152*9a19cd78SMatthias Ringwald static inline float dot(const float *a, const float *b, int n)
153*9a19cd78SMatthias Ringwald {
154*9a19cd78SMatthias Ringwald     float v = 0;
155*9a19cd78SMatthias Ringwald 
156*9a19cd78SMatthias Ringwald     while (n--)
157*9a19cd78SMatthias Ringwald         v += *(a++) * *(b++);
158*9a19cd78SMatthias Ringwald 
159*9a19cd78SMatthias Ringwald     return v;
160*9a19cd78SMatthias Ringwald }
161*9a19cd78SMatthias Ringwald 
162*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
163*9a19cd78SMatthias Ringwald  * Return vector of correlations
164*9a19cd78SMatthias Ringwald  * a, b, n         The 2 vector of size `n` to correlate
165*9a19cd78SMatthias Ringwald  * y, nc           Output the correlation vector of size `nc`
166*9a19cd78SMatthias Ringwald  *
167*9a19cd78SMatthias Ringwald  * The size `n` of input vectors must be multiple of 16
168*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
169*9a19cd78SMatthias Ringwald static void correlate(
170*9a19cd78SMatthias Ringwald     const float *a, const float *b, int n, float *y, int nc)
171*9a19cd78SMatthias Ringwald {
172*9a19cd78SMatthias Ringwald     for (const float *ye = y + nc; y < ye; )
173*9a19cd78SMatthias Ringwald         *(y++) = dot(a, b--, n);
174*9a19cd78SMatthias Ringwald }
175*9a19cd78SMatthias Ringwald 
176*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
177*9a19cd78SMatthias Ringwald  * Search the maximum value and returns its argument
178*9a19cd78SMatthias Ringwald  * x, n            The input vector of size `n`
179*9a19cd78SMatthias Ringwald  * x_max           Return the maximum value
180*9a19cd78SMatthias Ringwald  * return          Return the argument of the maximum
181*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
182*9a19cd78SMatthias Ringwald static int argmax(const float *x, int n, float *x_max)
183*9a19cd78SMatthias Ringwald {
184*9a19cd78SMatthias Ringwald     int arg = 0;
185*9a19cd78SMatthias Ringwald 
186*9a19cd78SMatthias Ringwald     *x_max = x[arg = 0];
187*9a19cd78SMatthias Ringwald     for (int i = 1; i < n; i++)
188*9a19cd78SMatthias Ringwald         if (*x_max < x[i])
189*9a19cd78SMatthias Ringwald             *x_max = x[arg = i];
190*9a19cd78SMatthias Ringwald 
191*9a19cd78SMatthias Ringwald     return arg;
192*9a19cd78SMatthias Ringwald }
193*9a19cd78SMatthias Ringwald 
194*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
195*9a19cd78SMatthias Ringwald  * Search the maximum weithed value and returns its argument
196*9a19cd78SMatthias Ringwald  * x, n            The input vector of size `n`
197*9a19cd78SMatthias Ringwald  * w_incr          Increment of the weight
198*9a19cd78SMatthias Ringwald  * x_max, xw_max   Return the maximum not weighted value
199*9a19cd78SMatthias Ringwald  * return          Return the argument of the weigthed maximum
200*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
201*9a19cd78SMatthias Ringwald static int argmax_weighted(
202*9a19cd78SMatthias Ringwald     const float *x, int n, float w_incr, float *x_max)
203*9a19cd78SMatthias Ringwald {
204*9a19cd78SMatthias Ringwald     int arg;
205*9a19cd78SMatthias Ringwald 
206*9a19cd78SMatthias Ringwald     float xw_max = (*x_max = x[arg = 0]);
207*9a19cd78SMatthias Ringwald     float w = 1 + w_incr;
208*9a19cd78SMatthias Ringwald 
209*9a19cd78SMatthias Ringwald     for (int i = 1; i < n; i++, w += w_incr)
210*9a19cd78SMatthias Ringwald         if (xw_max < x[i] * w)
211*9a19cd78SMatthias Ringwald             xw_max = (*x_max = x[arg = i]) * w;
212*9a19cd78SMatthias Ringwald 
213*9a19cd78SMatthias Ringwald     return arg;
214*9a19cd78SMatthias Ringwald }
215*9a19cd78SMatthias Ringwald 
216*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
217*9a19cd78SMatthias Ringwald  * Interpolate from pitch detected value (3.3.9.8)
218*9a19cd78SMatthias Ringwald  * x, n            [-2..-1] Previous, [0..n] Current input
219*9a19cd78SMatthias Ringwald  * d               The phase of interpolation (0 to 3)
220*9a19cd78SMatthias Ringwald  * return          The interpolated vector
221*9a19cd78SMatthias Ringwald  *
222*9a19cd78SMatthias Ringwald  * The size `n` of vectors must be multiple of 4
223*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
224*9a19cd78SMatthias Ringwald static void interpolate(const float *x, int n, int d, float *y)
225*9a19cd78SMatthias Ringwald {
226*9a19cd78SMatthias Ringwald     static const float h4[][8] = {
227*9a19cd78SMatthias Ringwald         { 2.09880463e-01, 5.83527575e-01, 2.09880463e-01                 },
228*9a19cd78SMatthias Ringwald         { 1.06999186e-01, 5.50075002e-01, 3.35690625e-01, 6.69885837e-03 },
229*9a19cd78SMatthias Ringwald         { 3.96711478e-02, 4.59220930e-01, 4.59220930e-01, 3.96711478e-02 },
230*9a19cd78SMatthias Ringwald         { 6.69885837e-03, 3.35690625e-01, 5.50075002e-01, 1.06999186e-01 },
231*9a19cd78SMatthias Ringwald     };
232*9a19cd78SMatthias Ringwald 
233*9a19cd78SMatthias Ringwald     const float *h = h4[d];
234*9a19cd78SMatthias Ringwald     float x3 = x[-2], x2 = x[-1], x1, x0;
235*9a19cd78SMatthias Ringwald 
236*9a19cd78SMatthias Ringwald     x1 = (*x++);
237*9a19cd78SMatthias Ringwald     for (const float *ye = y + n; y < ye; ) {
238*9a19cd78SMatthias Ringwald         *(y++) = (x0 = *(x++)) * h[0] + x1 * h[1] + x2 * h[2] + x3 * h[3];
239*9a19cd78SMatthias Ringwald         *(y++) = (x3 = *(x++)) * h[0] + x0 * h[1] + x1 * h[2] + x2 * h[3];
240*9a19cd78SMatthias Ringwald         *(y++) = (x2 = *(x++)) * h[0] + x3 * h[1] + x0 * h[2] + x1 * h[3];
241*9a19cd78SMatthias Ringwald         *(y++) = (x1 = *(x++)) * h[0] + x2 * h[1] + x3 * h[2] + x0 * h[3];
242*9a19cd78SMatthias Ringwald     }
243*9a19cd78SMatthias Ringwald }
244*9a19cd78SMatthias Ringwald 
245*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
246*9a19cd78SMatthias Ringwald  * Interpolate autocorrelation (3.3.9.7)
247*9a19cd78SMatthias Ringwald  * x               [-4..-1] Previous, [0..4] Current input
248*9a19cd78SMatthias Ringwald  * d               The phase of interpolation (-3 to 3)
249*9a19cd78SMatthias Ringwald  * return          The interpolated value
250*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
251*9a19cd78SMatthias Ringwald static float interpolate_4(const float *x, int d)
252*9a19cd78SMatthias Ringwald {
253*9a19cd78SMatthias Ringwald     static const float h4[][8] = {
254*9a19cd78SMatthias Ringwald         {  1.53572770e-02, -4.72963246e-02,  8.35788573e-02,  8.98638285e-01,
255*9a19cd78SMatthias Ringwald            8.35788573e-02, -4.72963246e-02,  1.53572770e-02,                 },
256*9a19cd78SMatthias Ringwald         {  2.74547165e-03,  4.59833449e-03, -7.54404636e-02,  8.17488686e-01,
257*9a19cd78SMatthias Ringwald            3.30182571e-01, -1.05835916e-01,  2.86823405e-02, -2.87456116e-03 },
258*9a19cd78SMatthias Ringwald         { -3.00125103e-03,  2.95038503e-02, -1.30305021e-01,  6.03297008e-01,
259*9a19cd78SMatthias Ringwald            6.03297008e-01, -1.30305021e-01,  2.95038503e-02, -3.00125103e-03 },
260*9a19cd78SMatthias Ringwald         { -2.87456116e-03,  2.86823405e-02, -1.05835916e-01,  3.30182571e-01,
261*9a19cd78SMatthias Ringwald            8.17488686e-01, -7.54404636e-02,  4.59833449e-03,  2.74547165e-03 },
262*9a19cd78SMatthias Ringwald     };
263*9a19cd78SMatthias Ringwald 
264*9a19cd78SMatthias Ringwald     const float *h = h4[(4+d) % 4];
265*9a19cd78SMatthias Ringwald 
266*9a19cd78SMatthias Ringwald     float y = d < 0 ? x[-4] * *(h++) :
267*9a19cd78SMatthias Ringwald               d > 0 ? x[ 4] * *(h+7) : 0;
268*9a19cd78SMatthias Ringwald 
269*9a19cd78SMatthias Ringwald     y += x[-3] * h[0] + x[-2] * h[1] + x[-1] * h[2] + x[0] * h[3] +
270*9a19cd78SMatthias Ringwald          x[ 1] * h[4] + x[ 2] * h[5] + x[ 3] * h[6];
271*9a19cd78SMatthias Ringwald 
272*9a19cd78SMatthias Ringwald     return y;
273*9a19cd78SMatthias Ringwald }
274*9a19cd78SMatthias Ringwald 
275*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
276*9a19cd78SMatthias Ringwald  * Pitch detection algorithm (3.3.9.5-6)
277*9a19cd78SMatthias Ringwald  * ltpf            Context of analysis
278*9a19cd78SMatthias Ringwald  * x, n            [-114..-17] Previous, [0..n-1] Current 6.4KHz samples
279*9a19cd78SMatthias Ringwald  * tc              Return the pitch-lag estimation
280*9a19cd78SMatthias Ringwald  * return          True when pitch present
281*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
282*9a19cd78SMatthias Ringwald static bool detect_pitch(
283*9a19cd78SMatthias Ringwald     struct lc3_ltpf_analysis *ltpf, const float *x, int n, int *tc)
284*9a19cd78SMatthias Ringwald {
285*9a19cd78SMatthias Ringwald     float rm1, rm2;
286*9a19cd78SMatthias Ringwald     float r[98];
287*9a19cd78SMatthias Ringwald 
288*9a19cd78SMatthias Ringwald     const int r0 = 17, nr = 98;
289*9a19cd78SMatthias Ringwald     int k0 = LC3_MAX(   0, ltpf->tc-4);
290*9a19cd78SMatthias Ringwald     int nk = LC3_MIN(nr-1, ltpf->tc+4) - k0 + 1;
291*9a19cd78SMatthias Ringwald 
292*9a19cd78SMatthias Ringwald     correlate(x, x - r0, n, r, nr);
293*9a19cd78SMatthias Ringwald 
294*9a19cd78SMatthias Ringwald     int t1 = argmax_weighted(r, nr, -.5/(nr-1), &rm1);
295*9a19cd78SMatthias Ringwald     int t2 = k0 + argmax(r + k0, nk, &rm2);
296*9a19cd78SMatthias Ringwald 
297*9a19cd78SMatthias Ringwald     const float *x1 = x - (r0 + t1);
298*9a19cd78SMatthias Ringwald     const float *x2 = x - (r0 + t2);
299*9a19cd78SMatthias Ringwald 
300*9a19cd78SMatthias Ringwald     float nc1 = rm1 <= 0 ? 0 :
301*9a19cd78SMatthias Ringwald         rm1 / sqrtf(dot(x, x, n) * dot(x1, x1, n));
302*9a19cd78SMatthias Ringwald 
303*9a19cd78SMatthias Ringwald     float nc2 = rm2 <= 0 ? 0 :
304*9a19cd78SMatthias Ringwald         rm2 / sqrtf(dot(x, x, n) * dot(x2, x2, n));
305*9a19cd78SMatthias Ringwald 
306*9a19cd78SMatthias Ringwald     int t1sel = nc2 <= 0.85 * nc1;
307*9a19cd78SMatthias Ringwald     ltpf->tc = (t1sel ? t1 : t2);
308*9a19cd78SMatthias Ringwald 
309*9a19cd78SMatthias Ringwald     *tc = r0 + ltpf->tc;
310*9a19cd78SMatthias Ringwald     return (t1sel ? nc1 : nc2) > 0.6;
311*9a19cd78SMatthias Ringwald }
312*9a19cd78SMatthias Ringwald 
313*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
314*9a19cd78SMatthias Ringwald  * Pitch-lag parameter (3.3.9.7)
315*9a19cd78SMatthias Ringwald  * x, n            [-232..-28] Previous, [0..n-1] Current 12.8KHz samples
316*9a19cd78SMatthias Ringwald  * tc              Pitch-lag estimation
317*9a19cd78SMatthias Ringwald  * pitch           The pitch value, in fixed .4
318*9a19cd78SMatthias Ringwald  * return          The bitstream pitch index value
319*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
320*9a19cd78SMatthias Ringwald static int refine_pitch(const float *x, int n, int tc, int *pitch)
321*9a19cd78SMatthias Ringwald {
322*9a19cd78SMatthias Ringwald     float r[17], rm;
323*9a19cd78SMatthias Ringwald     int e, f;
324*9a19cd78SMatthias Ringwald 
325*9a19cd78SMatthias Ringwald     int r0 = LC3_MAX( 32, 2*tc - 4);
326*9a19cd78SMatthias Ringwald     int nr = LC3_MIN(228, 2*tc + 4) - r0 + 1;
327*9a19cd78SMatthias Ringwald 
328*9a19cd78SMatthias Ringwald     correlate(x, x - (r0 - 4), n, r, nr + 8);
329*9a19cd78SMatthias Ringwald 
330*9a19cd78SMatthias Ringwald     e = r0 + argmax(r + 4, nr, &rm);
331*9a19cd78SMatthias Ringwald     const float *re = r + (e - (r0 - 4));
332*9a19cd78SMatthias Ringwald 
333*9a19cd78SMatthias Ringwald     float dm = interpolate_4(re, f = 0);
334*9a19cd78SMatthias Ringwald     for (int i = 1; i <= 3; i++) {
335*9a19cd78SMatthias Ringwald         float d;
336*9a19cd78SMatthias Ringwald 
337*9a19cd78SMatthias Ringwald         if (e >= 127 && ((i & 1) | (e >= 157)))
338*9a19cd78SMatthias Ringwald             continue;
339*9a19cd78SMatthias Ringwald 
340*9a19cd78SMatthias Ringwald         if ((d = interpolate_4(re, i)) > dm)
341*9a19cd78SMatthias Ringwald             dm = d, f = i;
342*9a19cd78SMatthias Ringwald 
343*9a19cd78SMatthias Ringwald         if (e > 32 && (d = interpolate_4(re, -i)) > dm)
344*9a19cd78SMatthias Ringwald             dm = d, f = -i;
345*9a19cd78SMatthias Ringwald     }
346*9a19cd78SMatthias Ringwald 
347*9a19cd78SMatthias Ringwald     e -=   (f < 0);
348*9a19cd78SMatthias Ringwald     f += 4*(f < 0);
349*9a19cd78SMatthias Ringwald 
350*9a19cd78SMatthias Ringwald     *pitch = 4*e + f;
351*9a19cd78SMatthias Ringwald     return e < 127 ? 4*e +  f       - 128 :
352*9a19cd78SMatthias Ringwald            e < 157 ? 2*e + (f >> 1) + 126 : e + 283;
353*9a19cd78SMatthias Ringwald }
354*9a19cd78SMatthias Ringwald 
355*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
356*9a19cd78SMatthias Ringwald  * LTPF Analysis
357*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
358*9a19cd78SMatthias Ringwald bool lc3_ltpf_analyse(enum lc3_dt dt, enum lc3_srate sr,
359*9a19cd78SMatthias Ringwald     struct lc3_ltpf_analysis *ltpf, const float *x, struct lc3_ltpf_data *data)
360*9a19cd78SMatthias Ringwald {
361*9a19cd78SMatthias Ringwald     /* --- Resampling to 12.8 KHz --- */
362*9a19cd78SMatthias Ringwald 
363*9a19cd78SMatthias Ringwald     int z_12k8 = sizeof(ltpf->x_12k8) / sizeof(float);
364*9a19cd78SMatthias Ringwald     int n_12k8 = dt == LC3_DT_7M5 ? 96 : 128;
365*9a19cd78SMatthias Ringwald 
366*9a19cd78SMatthias Ringwald     memmove(ltpf->x_12k8, ltpf->x_12k8 + n_12k8,
367*9a19cd78SMatthias Ringwald         (z_12k8 - n_12k8) * sizeof(float));
368*9a19cd78SMatthias Ringwald 
369*9a19cd78SMatthias Ringwald     float *x_12k8 = ltpf->x_12k8 + (z_12k8 - n_12k8);
370*9a19cd78SMatthias Ringwald     resample_12k8[sr](&ltpf->hp50, x, x_12k8, n_12k8);
371*9a19cd78SMatthias Ringwald 
372*9a19cd78SMatthias Ringwald     x_12k8 -= (dt == LC3_DT_7M5 ? 44 :  24);
373*9a19cd78SMatthias Ringwald 
374*9a19cd78SMatthias Ringwald     /* --- Resampling to 6.4 KHz --- */
375*9a19cd78SMatthias Ringwald 
376*9a19cd78SMatthias Ringwald     int z_6k4 = sizeof(ltpf->x_6k4) / sizeof(float);
377*9a19cd78SMatthias Ringwald     int n_6k4 = n_12k8 >> 1;
378*9a19cd78SMatthias Ringwald 
379*9a19cd78SMatthias Ringwald     memmove(ltpf->x_6k4, ltpf->x_6k4 + n_6k4,
380*9a19cd78SMatthias Ringwald         (z_6k4 - n_6k4) * sizeof(float));
381*9a19cd78SMatthias Ringwald 
382*9a19cd78SMatthias Ringwald     float *x_6k4 = ltpf->x_6k4 + (z_6k4 - n_6k4);
383*9a19cd78SMatthias Ringwald     resample_6k4(x_12k8, x_6k4, n_6k4);
384*9a19cd78SMatthias Ringwald 
385*9a19cd78SMatthias Ringwald     /* --- Pitch detection --- */
386*9a19cd78SMatthias Ringwald 
387*9a19cd78SMatthias Ringwald     int tc, pitch = 0;
388*9a19cd78SMatthias Ringwald     float nc = 0;
389*9a19cd78SMatthias Ringwald 
390*9a19cd78SMatthias Ringwald     bool pitch_present = detect_pitch(ltpf, x_6k4, n_6k4, &tc);
391*9a19cd78SMatthias Ringwald 
392*9a19cd78SMatthias Ringwald     if (pitch_present) {
393*9a19cd78SMatthias Ringwald         float u[n_12k8], v[n_12k8];
394*9a19cd78SMatthias Ringwald 
395*9a19cd78SMatthias Ringwald         data->pitch_index = refine_pitch(x_12k8, n_12k8, tc, &pitch);
396*9a19cd78SMatthias Ringwald 
397*9a19cd78SMatthias Ringwald         interpolate(x_12k8, n_12k8, 0, u);
398*9a19cd78SMatthias Ringwald         interpolate(x_12k8 - (pitch >> 2), n_12k8, pitch & 3, v);
399*9a19cd78SMatthias Ringwald 
400*9a19cd78SMatthias Ringwald         nc = dot(u, v, n_12k8) / sqrtf(dot(u, u, n_12k8) * dot(v, v, n_12k8));
401*9a19cd78SMatthias Ringwald     }
402*9a19cd78SMatthias Ringwald 
403*9a19cd78SMatthias Ringwald     /* --- Activation --- */
404*9a19cd78SMatthias Ringwald 
405*9a19cd78SMatthias Ringwald      if (ltpf->active) {
406*9a19cd78SMatthias Ringwald         int pitch_diff =
407*9a19cd78SMatthias Ringwald             LC3_MAX(pitch, ltpf->pitch) - LC3_MIN(pitch, ltpf->pitch);
408*9a19cd78SMatthias Ringwald         float nc_diff = nc - ltpf->nc[0];
409*9a19cd78SMatthias Ringwald 
410*9a19cd78SMatthias Ringwald         data->active = pitch_present &&
411*9a19cd78SMatthias Ringwald             ((nc > 0.9) || (nc > 0.84 && pitch_diff < 8 && nc_diff > -0.1));
412*9a19cd78SMatthias Ringwald 
413*9a19cd78SMatthias Ringwald      } else {
414*9a19cd78SMatthias Ringwald          data->active = pitch_present &&
415*9a19cd78SMatthias Ringwald             ( (dt == LC3_DT_10M || ltpf->nc[1] > 0.94) &&
416*9a19cd78SMatthias Ringwald               (ltpf->nc[0] > 0.94 && nc > 0.94) );
417*9a19cd78SMatthias Ringwald      }
418*9a19cd78SMatthias Ringwald 
419*9a19cd78SMatthias Ringwald      ltpf->active = data->active;
420*9a19cd78SMatthias Ringwald      ltpf->pitch = pitch;
421*9a19cd78SMatthias Ringwald      ltpf->nc[1] = ltpf->nc[0];
422*9a19cd78SMatthias Ringwald      ltpf->nc[0] = nc;
423*9a19cd78SMatthias Ringwald 
424*9a19cd78SMatthias Ringwald      return pitch_present;
425*9a19cd78SMatthias Ringwald }
426*9a19cd78SMatthias Ringwald 
427*9a19cd78SMatthias Ringwald 
428*9a19cd78SMatthias Ringwald /* ----------------------------------------------------------------------------
429*9a19cd78SMatthias Ringwald  *  Synthesis
430*9a19cd78SMatthias Ringwald  * -------------------------------------------------------------------------- */
431*9a19cd78SMatthias Ringwald 
432*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
433*9a19cd78SMatthias Ringwald  * Synthesis filter template
434*9a19cd78SMatthias Ringwald  * ym              [-w/2..0] Previous, [0..w-1] Current pitch samples
435*9a19cd78SMatthias Ringwald  * xm              w-1 previous input samples
436*9a19cd78SMatthias Ringwald  * x, n            Current samples as input, filtered as output
437*9a19cd78SMatthias Ringwald  * c, w            Coefficients by pair (num, den), and count of pairs
438*9a19cd78SMatthias Ringwald  * fade            Fading mode of filter  -1: Out  1: In  0: None
439*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
440*9a19cd78SMatthias Ringwald static inline void synthesize_template(const float *ym, const float *xm,
441*9a19cd78SMatthias Ringwald     float *x, int n, const float (*c)[2], const int w, int fade)
442*9a19cd78SMatthias Ringwald {
443*9a19cd78SMatthias Ringwald     float g = (float)(fade <= 0);
444*9a19cd78SMatthias Ringwald     float g_incr = (float)((fade > 0) - (fade < 0)) / n;
445*9a19cd78SMatthias Ringwald     float u[w];
446*9a19cd78SMatthias Ringwald     int i;
447*9a19cd78SMatthias Ringwald 
448*9a19cd78SMatthias Ringwald     ym -= (w >> 1);
449*9a19cd78SMatthias Ringwald 
450*9a19cd78SMatthias Ringwald     /* --- Load previous samples --- */
451*9a19cd78SMatthias Ringwald 
452*9a19cd78SMatthias Ringwald     for (i = 1-w; i < 0; i++) {
453*9a19cd78SMatthias Ringwald         float xi = *(xm++), yi = *(ym++);
454*9a19cd78SMatthias Ringwald 
455*9a19cd78SMatthias Ringwald         u[i + w-1] = 0;
456*9a19cd78SMatthias Ringwald         for (int k = w-1; k+i >= 0; k--)
457*9a19cd78SMatthias Ringwald             u[i+k] += xi * c[k][0] - yi * c[k][1];
458*9a19cd78SMatthias Ringwald     }
459*9a19cd78SMatthias Ringwald 
460*9a19cd78SMatthias Ringwald     u[w-1] = 0;
461*9a19cd78SMatthias Ringwald 
462*9a19cd78SMatthias Ringwald     /* --- Process --- */
463*9a19cd78SMatthias Ringwald 
464*9a19cd78SMatthias Ringwald     for (; i < n; i += w) {
465*9a19cd78SMatthias Ringwald 
466*9a19cd78SMatthias Ringwald         for (int j = 0; j < w; j++, g += g_incr) {
467*9a19cd78SMatthias Ringwald             float xi = *x, yi = *(ym++);
468*9a19cd78SMatthias Ringwald 
469*9a19cd78SMatthias Ringwald             for (int k = w-1; k >= 0; k--)
470*9a19cd78SMatthias Ringwald                 u[(j+k)%w] += xi * c[k][0] - yi * c[k][1];
471*9a19cd78SMatthias Ringwald 
472*9a19cd78SMatthias Ringwald             *(x++) = xi - g * u[j];
473*9a19cd78SMatthias Ringwald             u[j] = 0;
474*9a19cd78SMatthias Ringwald         }
475*9a19cd78SMatthias Ringwald     }
476*9a19cd78SMatthias Ringwald }
477*9a19cd78SMatthias Ringwald 
478*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
479*9a19cd78SMatthias Ringwald  * Synthesis filter for each samplerates (width of filter)
480*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
481*9a19cd78SMatthias Ringwald 
482*9a19cd78SMatthias Ringwald static void synthesize_4(const float *ym, const float *xm,
483*9a19cd78SMatthias Ringwald     float *x, int n, const float (*c)[2], int fade)
484*9a19cd78SMatthias Ringwald {
485*9a19cd78SMatthias Ringwald     synthesize_template(ym, xm, x, n, c, 4, fade);
486*9a19cd78SMatthias Ringwald }
487*9a19cd78SMatthias Ringwald 
488*9a19cd78SMatthias Ringwald static void synthesize_6(const float *ym, const float *xm,
489*9a19cd78SMatthias Ringwald     float *x, int n, const float (*c)[2], int fade)
490*9a19cd78SMatthias Ringwald {
491*9a19cd78SMatthias Ringwald     synthesize_template(ym, xm, x, n, c, 6, fade);
492*9a19cd78SMatthias Ringwald }
493*9a19cd78SMatthias Ringwald 
494*9a19cd78SMatthias Ringwald static void synthesize_8(const float *ym, const float *xm,
495*9a19cd78SMatthias Ringwald     float *x, int n, const float (*c)[2], int fade)
496*9a19cd78SMatthias Ringwald {
497*9a19cd78SMatthias Ringwald     synthesize_template(ym, xm, x, n, c, 8, fade);
498*9a19cd78SMatthias Ringwald }
499*9a19cd78SMatthias Ringwald 
500*9a19cd78SMatthias Ringwald static void synthesize_12(const float *ym, const float *xm,
501*9a19cd78SMatthias Ringwald     float *x, int n, const float (*c)[2], int fade)
502*9a19cd78SMatthias Ringwald {
503*9a19cd78SMatthias Ringwald     synthesize_template(ym, xm, x, n, c, 12, fade);
504*9a19cd78SMatthias Ringwald }
505*9a19cd78SMatthias Ringwald 
506*9a19cd78SMatthias Ringwald static void (* const synthesize[])(
507*9a19cd78SMatthias Ringwald     const float *, const float *, float *, int, const float (*)[2], int) =
508*9a19cd78SMatthias Ringwald {
509*9a19cd78SMatthias Ringwald     [LC3_SRATE_8K ] = synthesize_4,
510*9a19cd78SMatthias Ringwald     [LC3_SRATE_16K] = synthesize_4,
511*9a19cd78SMatthias Ringwald     [LC3_SRATE_24K] = synthesize_6,
512*9a19cd78SMatthias Ringwald     [LC3_SRATE_32K] = synthesize_8,
513*9a19cd78SMatthias Ringwald     [LC3_SRATE_48K] = synthesize_12,
514*9a19cd78SMatthias Ringwald };
515*9a19cd78SMatthias Ringwald 
516*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
517*9a19cd78SMatthias Ringwald  * LTPF Synthesis
518*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
519*9a19cd78SMatthias Ringwald void lc3_ltpf_synthesize(enum lc3_dt dt, enum lc3_srate sr,
520*9a19cd78SMatthias Ringwald     int nbytes, struct lc3_ltpf_synthesis *ltpf,
521*9a19cd78SMatthias Ringwald     const struct lc3_ltpf_data *data, float *x)
522*9a19cd78SMatthias Ringwald {
523*9a19cd78SMatthias Ringwald     int dt_us = LC3_DT_US(dt);
524*9a19cd78SMatthias Ringwald 
525*9a19cd78SMatthias Ringwald     /* --- Filter parameters --- */
526*9a19cd78SMatthias Ringwald 
527*9a19cd78SMatthias Ringwald     int p_idx = data ? data->pitch_index : 0;
528*9a19cd78SMatthias Ringwald     int pitch =
529*9a19cd78SMatthias Ringwald         p_idx >= 440 ? (((p_idx     ) - 283) << 2)  :
530*9a19cd78SMatthias Ringwald         p_idx >= 380 ? (((p_idx >> 1) -  63) << 2) + (((p_idx  & 1)) << 1) :
531*9a19cd78SMatthias Ringwald                        (((p_idx >> 2) +  32) << 2) + (((p_idx  & 3)) << 0)  ;
532*9a19cd78SMatthias Ringwald 
533*9a19cd78SMatthias Ringwald     pitch = (pitch * LC3_SRATE_KHZ(sr) * 10 + 64) / 128;
534*9a19cd78SMatthias Ringwald 
535*9a19cd78SMatthias Ringwald     int nbits = (nbytes*8 * 10000 + (dt_us/2)) / dt_us;
536*9a19cd78SMatthias Ringwald     int g_idx = LC3_MAX(nbits / 80, 3 + (int)sr) - (3 + sr);
537*9a19cd78SMatthias Ringwald     bool active = data && data->active && g_idx < 4;
538*9a19cd78SMatthias Ringwald 
539*9a19cd78SMatthias Ringwald     int w = LC3_MAX(4, LC3_SRATE_KHZ(sr) / 4);
540*9a19cd78SMatthias Ringwald     float c[w][2];
541*9a19cd78SMatthias Ringwald 
542*9a19cd78SMatthias Ringwald     for (int i = 0; i < w; i++) {
543*9a19cd78SMatthias Ringwald         float g = active ? 0.4f - 0.05f * g_idx : 0;
544*9a19cd78SMatthias Ringwald 
545*9a19cd78SMatthias Ringwald         c[i][0] = active ? 0.85f * g * lc3_ltpf_cnum[sr][g_idx][i] : 0;
546*9a19cd78SMatthias Ringwald         c[i][1] = active ? g * lc3_ltpf_cden[sr][pitch & 3][i] : 0;
547*9a19cd78SMatthias Ringwald     }
548*9a19cd78SMatthias Ringwald 
549*9a19cd78SMatthias Ringwald     /* --- Transition handling --- */
550*9a19cd78SMatthias Ringwald 
551*9a19cd78SMatthias Ringwald     int ns = LC3_NS(dt, sr);
552*9a19cd78SMatthias Ringwald     int nt = ns / (4 - (dt == LC3_DT_7M5));
553*9a19cd78SMatthias Ringwald     float xm[12];
554*9a19cd78SMatthias Ringwald 
555*9a19cd78SMatthias Ringwald     if (active)
556*9a19cd78SMatthias Ringwald         memcpy(xm, x + nt-(w-1), (w-1) * sizeof(float));
557*9a19cd78SMatthias Ringwald 
558*9a19cd78SMatthias Ringwald     if (!ltpf->active && active)
559*9a19cd78SMatthias Ringwald         synthesize[sr](x - pitch/4, ltpf->x, x, nt, c, 1);
560*9a19cd78SMatthias Ringwald     else if (ltpf->active && !active)
561*9a19cd78SMatthias Ringwald         synthesize[sr](x - ltpf->pitch/4, ltpf->x, x, nt, ltpf->c, -1);
562*9a19cd78SMatthias Ringwald     else if (ltpf->active && active && ltpf->pitch == pitch)
563*9a19cd78SMatthias Ringwald         synthesize[sr](x - pitch/4, ltpf->x, x, nt, c, 0);
564*9a19cd78SMatthias Ringwald     else if (ltpf->active && active) {
565*9a19cd78SMatthias Ringwald         synthesize[sr](x - ltpf->pitch/4, ltpf->x, x, nt, ltpf->c, -1);
566*9a19cd78SMatthias Ringwald         synthesize[sr](x - pitch/4, x - (w-1), x, nt, c, 1);
567*9a19cd78SMatthias Ringwald     }
568*9a19cd78SMatthias Ringwald 
569*9a19cd78SMatthias Ringwald     /* --- Remainder --- */
570*9a19cd78SMatthias Ringwald 
571*9a19cd78SMatthias Ringwald     memcpy(ltpf->x, x + ns-(w-1), (w-1) * sizeof(float));
572*9a19cd78SMatthias Ringwald 
573*9a19cd78SMatthias Ringwald     if (active)
574*9a19cd78SMatthias Ringwald         synthesize[sr](x - pitch/4 + nt, xm, x + nt, ns-nt, c, 0);
575*9a19cd78SMatthias Ringwald 
576*9a19cd78SMatthias Ringwald     /* --- Update state --- */
577*9a19cd78SMatthias Ringwald 
578*9a19cd78SMatthias Ringwald     ltpf->active = active;
579*9a19cd78SMatthias Ringwald     ltpf->pitch = pitch;
580*9a19cd78SMatthias Ringwald     memcpy(ltpf->c, c, w * sizeof(ltpf->c[0]));
581*9a19cd78SMatthias Ringwald }
582*9a19cd78SMatthias Ringwald 
583*9a19cd78SMatthias Ringwald 
584*9a19cd78SMatthias Ringwald /* ----------------------------------------------------------------------------
585*9a19cd78SMatthias Ringwald  *  Bitstream data
586*9a19cd78SMatthias Ringwald  * -------------------------------------------------------------------------- */
587*9a19cd78SMatthias Ringwald 
588*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
589*9a19cd78SMatthias Ringwald  * LTPF disable
590*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
591*9a19cd78SMatthias Ringwald void lc3_ltpf_disable(struct lc3_ltpf_data *data)
592*9a19cd78SMatthias Ringwald {
593*9a19cd78SMatthias Ringwald     data->active = false;
594*9a19cd78SMatthias Ringwald }
595*9a19cd78SMatthias Ringwald 
596*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
597*9a19cd78SMatthias Ringwald  * Return number of bits coding the bitstream data
598*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
599*9a19cd78SMatthias Ringwald int lc3_ltpf_get_nbits(bool pitch)
600*9a19cd78SMatthias Ringwald {
601*9a19cd78SMatthias Ringwald     return 1 + 10 * pitch;
602*9a19cd78SMatthias Ringwald }
603*9a19cd78SMatthias Ringwald 
604*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
605*9a19cd78SMatthias Ringwald  * Put bitstream data
606*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
607*9a19cd78SMatthias Ringwald void lc3_ltpf_put_data(lc3_bits_t *bits,
608*9a19cd78SMatthias Ringwald     const struct lc3_ltpf_data *data)
609*9a19cd78SMatthias Ringwald {
610*9a19cd78SMatthias Ringwald     lc3_put_bit(bits, data->active);
611*9a19cd78SMatthias Ringwald     lc3_put_bits(bits, data->pitch_index, 9);
612*9a19cd78SMatthias Ringwald }
613*9a19cd78SMatthias Ringwald 
614*9a19cd78SMatthias Ringwald /**
615*9a19cd78SMatthias Ringwald  * Get bitstream data
616*9a19cd78SMatthias Ringwald  */
617*9a19cd78SMatthias Ringwald void lc3_ltpf_get_data(lc3_bits_t *bits, struct lc3_ltpf_data *data)
618*9a19cd78SMatthias Ringwald {
619*9a19cd78SMatthias Ringwald     data->active = lc3_get_bit(bits);
620*9a19cd78SMatthias Ringwald     data->pitch_index = lc3_get_bits(bits, 9);
621*9a19cd78SMatthias Ringwald }
622